Allgemeines
Der Neunkräutersegen oder -zauber (im altenglischen Nine Herbs Charm oder auch Nine Worts Galdor) wurde im 9. oder 10. Jhd. nach Chr. verfasst und beschreibt die Zubereitung und Wirkung einer Mischung von neun Heilkräutern. Er ist im Manuskript der Lacnunga überliefert, einer Sammlung altenglischer, vorwiegend heidnischer Heilmethoden.
Kräuterbeschwörung
Gemyne ğu, mucgwyrt, hwæt şu ameldodest,
hwæt şu renadest æt Regenmelde.
Una şu hattest, yldost wyrta.
ğu miht wiğ III and wiğ XXX,
şu miht wiş attre and wiğ onflyge,
şu miht wiş şam laşan ğe geond lond færğ.
Ond şu, wegbrade, wyrta modor,
eastan openo, innan mihtigu;
ofer ğe crætu curran, ofer ğe cwene reodan,
ofer ğe bryde bryodedon, ofer şe fearras fnærdon.
Eallum şu şon wiğstode and wiğstunedest;
swa ğu wiğstonde attre and onflyge
and şæm lağan şe geond lond fereğ.
Stune hætte şeos wyrt, heo on stane geweox;
stond heo wiğ attre, stunağ heo wærce.
Stiğe heo hatte, wiğstunağ heo attre,
wreceğ heo wrağan, weorpeğ ut attor.
şis is seo wyrt seo wiş wyrm gefeaht,
şeos mæg wiğ attre, heo mæg wiğ onflyge,
heo mæg wiğ ğam laşan ğe geond lond fereş.
Fleoh şu nu, attorlağe, seo læsse ğa maran,
seo mare şa læssan, oğğæt him beigra bot sy.
Gemyne şu, mægğe, hwæt şu ameldodest,
hwæt ğu geændadest æt Alorforda;
şæt næfre for gefloge feorh ne gesealde
syşğan him mon mægğan to mete gegyrede.
şis is seo wyrt ğe wergulu hatte;
ğas onsænde seolh ofer sæs hrygc
ondan attres oşres to bote.
Stond heo wiğ wærce, stunağ heo wiğ attre,
seo mæg wiğ III and wiğ XXX,
wiğ feondes hond and wiğ færbregde,
wiğ malscrunge manra wihta.
şær geændade æppel and attor,
Fille and finule, felamihtigu twa,
şa wyrte gesceop witig drihten,
halig on heofonum, şa he hongode;
sette and sænde on VII worulde
earmum and eadigum eallum to bote.
Spruch
ğas VIIII magon wiğ nygon attrum.
Wyrm com snican, toslat he man;
ğa genam Woden VIIII wuldortanas,
sloh ğa şa næddran, şæt heo on VIIII tofleah.
şæt heo næfre ne wolde on hus bugan.
Nu magon şas VIIII wyrta wiğ nygon wuldorgeflogenum,
wiğ VIIII attrum and wiğ nygon onflygnum,
wiğ ğy readan attre, wiğ ğy runlan attre,
wiğ ğy hwitan attre, wiğ ğy wedenan attre,
wiğ ğy geolwan attre, wiğ ğy grenan attre,
wiğ ğy wonnan attre, wiğ ğy wedenan attre,
wiğ ğy brunan attre, wiğ ğy basewan attre,
wiğ wyrmgeblæd, wiğ wætergeblæd,
wiğ şorngeblæd, wiğ şystelgeblæd,
wiğ ysgeblæd, wiğ attorgeblæd,
gif ænig attor cume eastan fleogan
oğğe ænig norğan * * * cume
oğğe ænig westan ofer werğeode.
Crist stod ofer adle ængan cundes.
Ic ana wat ea rinnende
şær şa nygon nædran nean behealdağ;
motan ealle weoda nu wyrtum aspringan,
sæs toslupan, eal sealt wæter,
ğonne ic şis attor of ğe geblawe.
Rezept
Mugcwyrt, wegbrade şe eastan open sy, lombescyrse,
attorlağan, mageğan, netelan, wudusuræppel, fille and finul,
ealde sapan. Gewyrc ğa wyrta to duste, mængc wiş şa
sapan and wiş şæs æpples gor. Wyrc slypan of wætere
and of axsan, genim finol, wyl on şære slyppan and beşe mid
æggemongc, şonne he şa sealfe on do, ge ær ge æfter. Sing
şæt galdor on ælcre şara wyrta, III ær he hy wyrce and
on şone æppel ealswa; ond singe şon men in şone muğ and
in şa earan buta and on ğa wunde şæt ilce gealdor, ær he
şa sealfe on do.
Kräuterbeschwörung, Spruch und Rezept nach Schiltz (2003). Dabei wurde die Abfolge der Verszeilen gegenüber der Abschrift in der Lacnunga in einigen Teilen verändert, da diese dort selbst nicht dem originalen Gesang entsprechen dürfte.
Literatur:
Seite "Neunkräutersegen". In: Schiltz, G. 2003. Mittelalterliche Zaubersprüche. URL: http://www.galdorcraeft.de/zs_9kraut_ueb.htm [online 2018.04.03]. |
Bild des Wotan aus dem Lacnunga Manuskript |
Unter dem Namen 9 Kräuter werden im Handel verschiedene Tee- und Kräutermischungen angeboten, die aber wenig mit dem hier beschriebenen Neunkräuterzauber gemeinsam haben, abgesehen vom Namen. Unter diesem Namen kursieren im Internet weiters auch Rezepte für Kräutersuppen.